خاطر عاطر
آماده باش یاران صاحب الزمان (عج)
آماده باش یاران صاحب الزمان (عج)
تعاریف متفاوت که از فرهنگ ارائه شده بیانگر این امر است که این مقوله گستره وسیعی را شامل میشود که همه دستاوردهای یک جامعه را در بر میگیرد. اما آنچه در بین جوامع اتفاق میافتد گاه تبادل و گاه تهاجم است که در حیطه بحث ما نیست. آنچه واضح است تغییر فرهنگ درون یک جامعه است، اگر چه بسیاری از افراد متوجه آن نمیشوند و به کندی صورت میگیرد؛ اما مسئلهای است که خواه ناخواه برای یک جامعه اتفاق میافتد، مگر اینکه نخبگان امر برای حفظ فرهنگ، استراتژی فرهنگی و برنامه ریزی بلند مدت داشته باشند.
پیامبران در طول تاریخ بشریت تلاش کردند تا به اصلاح فرهنگ بشر بپردازنده لذا آخرین کتاب الهی آموزهها و روشهای خوبی برای این مسئله بیان کرده است؛ یکی از آن موارد تلاش انبیاء در جهت تحقق رسالتشان بود که تحت عنوان دعوت یاد شده است.
قُلْ هَٰذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّه(یوسف؛۱۰۸)
بگو: این طریقه و راه من است که من و هر کس پیرو من است بر پایه بصیرت و بینایی به سوی خدا دعوت می کنم.
وَيَا قَوْمِ مَا لِي أَدْعُوكُمْ إِلَى النَّجَاةِ وَتَدْعُونَنِي إِلَى النَّارِ(غافر؛۴۱)
ای قوم من! چرا من شما را به سوی رهایی [از خسران دنیا و آخرت] می خوانم، و شما مرا به آتش می خوانید؟!
قَالَ رَبِّ إِنِّي دَعَوْتُ قَوْمِي لَيْلًا وَنَهَارًا(نوح؛۵)
گفت: پروردگارا! همانا قوم خود را شب و روز [به آیین توحید] دعوت کردم
لذا شایسته است اکنون که ما در جامعه اسلامی خود شاهد تغییر فرهنگ به صورت نامحسوس و کند شدهایم روش انبیا را پیش گیریم. دعوت نبی مکرم اسلام سه اصل مهم حکمت، جدال نیکو و موعظه را دارا بود. چنانچه خداوند در آیه ۱۲۵ نحل به آن اشاره کرده و می فرماید:
ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ۖ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ
[مردم را] با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت دعوت کن، و با آنان به نیکوترین شیوه به بحث [و مجادله] بپرداز.
با توجه به این آیات روشن میشود باید انگیزه را در مخاطب به وجود آورد و یا به بیان دیگر بیدار کرد! که البته این بیداری و دعوت باید همراه با حکمت باشد یعنی سخن حقی که انکارناپذیر بوده و حقایق را روشن کند و بر اساس خیرخواهی مطرح شود. گاهی که ذهن مخاطب موانعی را پرورش داده که عبور از آن را سخت میدانند با جدال نیکو این موانع را به چالش بکشد.
در یک کلام تغییر فرهنگ زمانی امکان دارد که قلب و عقل مخاطب را باورمند کرده و تحت تاثیر قرار دهیم تا بتواند در یک بستر آگاهانه به انتخاب درست دست بزند. لذا توجه قرآن کریم به این امر است که؛ انتخاب و آگاهی میتواند از طریق انگیزش درونی به اصلاح فرهنگ منجر میشود.
نسخه قابل چاپ | ورود نوشته شده توسط یا دلیل المتحیرین در 1401/04/07 ساعت 09:56:00 ب.ظ . دنبال کردن نظرات این نوشته از طریق RSS 2.0. |